มีฉากใช้
ดาบคาตานะที่ฝังใจคนดูมาตลอดประวัติศาสตร์หนังญี่ปุ่น แต่บางฉากก็โดดเด่นจนกลายเป็นมาตรฐานใหม่ของการโชว์ฝีมือและอารมณ์บนหน้าจอ เช่นฉากจุด
ชนวนอารมณ์และการต่อสู้ที่ไม่ใช่แค่การแลกอาวุธ แต่ยังเป็นการเล่าเรื่องผ่านการเคลื่อนไหวของตัวละครและเสียงโลหะกระทบผ้า โดยหนังหลายเรื่องสามารถยกให้เป็นตัวแทนฉากใช้คาตานะที่ยอดนิยมได้ชัดเจน และก็มีสไตล์ที่แตกต่างกันไปตามยุคสมัยและความตั้งใจของผู้กำกับ
คลาสสิกที่ต้องพูดถึงคือ 'Seven Samurai' ซึ่งแม้ฉากฟาดฟันจะไม่ได้เน้นโชว์ท่าเป็นหลัก แต่ความสมจริงของการจัดฉากรบและการใช้ดาบแบบซามูไรเป็นต้นแบบให้หนังญี่ปุ่นตั้งแต่หลังสงครามศึกษาวิธีวางคอมโพสช็อตการต่อสู้และการใช้ท่า เสียงโลหะและการหายใจของนักแสดงในฉากต่อสู้นั้นทำให้รู้สึกร่วมไปด้วย ส่วนอีกเรื่องที่มีฉากคมชัดและโหดร้ายคือ 'Sword of Doom' ที่นำเสนอจิตวิญญาณและความบ้า
คลั่งของนักฆ่าผ่านดาบคาตานะ การจัดแสง เงา และมุมกล้องทำให้ทุกฟันมีน้ำหนักเหมือนการตัดสินใจทางศีลธรรมด้วยดาบ
ฝั่งหนังสมัยใหม่มีหลายเรื่องที่ทำให้คนรุ่นใหม่ตะลึง เช่น 'Rurouni Kenshin' ฉบับคนแสดงซึ่งปรับการ์ตูนให้เข้ากับภาษาภาพยนตร์ได้อย่างยอดเยี่ยม ฉากฟันดาบของเค็นชินทั้งรวดเร็วและมีจังหวะดราม่า โดยเฉพาะฉากโชว์ท่าคลีนและการใช้ดาบกลับคมที่สร้างความลุ้นได้ดี นอกจากนี้ '13 Assassins' ก็มีฉากบู๊รวมพลแบบมหึมาในตอนท้ายที่เป็นการใช้คาตานะร่วมกับการออก
แบบแผนรบจนเกิดความตึงเครียดสุดขีด ส่วน 'Azumi' และ 'Lady Snowblood' ให้โทนที่ต่างกันโดย 'Azumi' เน้นความเป็นนักฆ่าสาวและการตกกระทบของภารกิจขณะที่ 'Lady Snowblood' ผสมศิลปะการจัดฉากและความงามแบบคัลท์เข้ากับความรุนแรงของการล้างแค้นอย่างงดงาม
ประเด็นที่ทำให้ฉากคาตานะในหนังญี่ปุ่นทรงพลังไม่ใช่แค่ทักษะการฟันหรือสโลโมชั่น แต่คือการวางบริบททางอารมณ์และศีลธรรม เช่นฉากเดียวที่มีความเงียบก่อนการฟันอาจหนักแน่นกว่าการต่อสู้หลายชิ้นต่อเนื่อง เพราะผู้ชมได้สะท้อนความตั้งใจของตัวละครไปพร้อมกัน หนังอย่าง 'Twilight Samurai' มักใช้ดาบเป็นสัญลักษณ์ของภาระหน้าที่ ในขณะที่ 'Lone Wolf and Cub' ใช้ดาบสะท้อนความผูกพันและการเดินทางสู่ชะตากรรม ความหลากหลายของฉากเหล่านี้ทำให้ผมรู้สึกว่าดาบคาตานะในหนังญี่ปุ่นเป็นทั้งเครื่องมือรบและภาษาในการเล่าเรื่อง ที่สุดท้ายก็ทิ้งความประทับใจคาใจไว้อย่างไม่รู้ลืม