ผู้กำกับควรดัดแปลงบท Shakespeare แบบไหนให้เข้ายุคปัจจุบัน?

แปลกดีที่การนำ 'Romeo and Juliet' มาปรับให้ทันสมัยไม่จำเป็นต้องลดความเศร้าให้เป็นเรื่องวัยรุ่นเสมอไป ผมมักจะเห็นภาพของความขัดแย้งระหว่างสองชุมชน—อาจเป็นเขตเมืองสองฝั่งแม่น้ำหรือกลุ่มคนต่างเชื้อชาติและวัฒนธรรม—ซึ่งการห้ามรักของครอบครัวอาจถูกขับเคลื่อนด้วยประเด็นการเมือง สื่อและการแบ่งขั้วทางสังคม

การดัดแปลงที่ผมคิดว่าได้ผลคือการกระจายมุมมองให้เสมอภาคมากขึ้น เช่น การขยายบทบาทของตัวละครรอบข้างเพื่อให้เห็นผลกระทบของความเกลียดชังต่อคนทั่วไปและชุมชน การใช้เพลงท้องถิ่น การออกแบบคอสตูมที่ผสมผสานสัญลักษณ์สมัยใหม่และท้องถิ่น จะช่วยให้ความรักของโรมีโอและจูเลียตยังคงหมายถึงการต่อต้านที่ลึกซึ้ง ไม่ใช่แค่โศกนาฏกรรมส่วนตัว จบแบบนี้ผมยังคงคิดว่าความตายของพวกเขาทำให้คนดูคิดถึงการปรับความเข้าใจระหว่างกันได้ดี

ลองจินตนาการการโยกฉาก 'Hamlet' มาไว้ในโลกที่กล้องและข้อมูลขับเคลื่อนอำนาจแทนครอบครัวผู้ปกครองแบบเดิม ๆ ผมว่าสิ่งแรกที่ผู้กำกับควรทำคือจับแก่นของความสงสัยและการสื่อสารที่ผิดพลาด แล้วเชื่อมมันกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น ให้ผีเป็นข้อความลับที่ปรากฏในระบบของบริษัทใหญ่ หรือให้เสียงในใจของแฮมเล็ตกลายเป็นวิดีโอไดอารี่ที่หลุดออกไปสู่สาธารณะ ความเปราะบางทางจิตใจของตัวละครจะยังคงสัมผัสได้ แต่บริบทของข้อมูลที่ถูกบิดเบือนจะทำให้คนดูยุคนี้เข้าใจแรงผลักดันได้เร็วขึ้น

อีกเรื่องที่ผมให้ความสำคัญคือภาษาและจังหวะ การใช้ภาษาให้ใกล้เคียงกับการพูดบนโซเชียลหรือการถ่ายทอดสดจะทำให้บทพูดที่ดั้งเดิมยังคงมีพลังโดยไม่รู้สึกไกลตัว ฉากซีนเดี่ยวอย่างโซโลควี (monologue) อาจปรับเป็นการไลฟ์สตรีมที่ตัวละครพูดกับตัวเองหรือกับผู้ติดตามที่มองไม่เห็น ซึ่งช่วยสะท้อนการถูกจับตามองและความอ่อนไหวในสังคมปัจจุบัน การออกแบบเวทีควรเน้นความคอนทราสต์ระหว่างพื้นที่ปิดส่วนตัวและพื้นที่สาธารณะ เพื่อเร้าให้คนดูตั้งคำถามต่อความจริงและการตัดสินใจของตัวละคร เหมือนที่ยังคงทำได้ดีในชั้นเรียนละครที่ผมชอบไปดูเสมอ

มุมมองหนึ่งที่ผมมักจินตนาการคือการดัดแปลง 'Macbeth' ให้กลายเป็นเรื่องการแย่งชิงอำนาจในวงการธุรกิจหรือการเมืองสมัยใหม่ เสน่ห์ของเรื่องอยู่ที่การลุกลามของความโลภและความรู้สึกผิด การทำให้เลือดกลายเป็นสัญลักษณ์ของโครงการที่ถูกปลดปล่อยหรือหลักฐานการทุจริตจะช่วยให้ภาพชวนขยะแขยงแต่คุ้นเคย ผู้กำกับควรเล่นกับโทนมืด-เยือกเย็น ใส่เสียงพื้นหลังของข่าวหรือสื่อที่คอยขยายความตึงเครียด

ผมมักจินตนาการฉากที่เลดี้แม็คเบธเปลี่ยนจากหญิงสูงศักดิ์เป็นผู้จัดการฝ่ายสื่อสารวิกฤตที่คุมโทนและเตรียมแถลงข่าว การที่เธอปรับตัวเพื่อปกปิดความผิดพลาดทำให้เห็นมิติของการแสดงภายนอกกับความแตกสลายในใจภายใน มุมกล้องที่สลับระหว่างการสัมภาษณ์สดและภาพส่วนตัวจะทำให้คนดูสัมผัสความแปลกแยกระหว่างภาพลักษณ์และความจริงได้ชัดกว่าเวทีแบบดั้งเดิม

หัวใจของ 'A Midsummer Night's Dream' อยู่ที่ความเหนือจริงและการสับเปลี่ยนบทบาท ซึ่งผมมองว่าเหมาะกับการย้ายไปยังเทศกาลดนตรีหรืออีเวนต์ศิลปะที่ผู้คนสวมหน้ากากและเปลี่ยนตัวตน การเล่นกับแสงสี เสียง EDM และเทคโนโลยีโฮโลแกรมจะช่วยสร้างบรรยากาศฝัน ๆ ที่เต็มไปด้วยความสับสนและอารมณ์ขัน

ผมอยากเห็นการเล่นเชิงกายภาพและคอมเมดี้แบบร่วมสมัยให้มากขึ้น เช่น การใช้เต้นและมวยปล้ำเชิงละครเพื่อขยายการสลับคู่รัก หรือการตั้งพื้นที่เวทีกลางเป็นเหมือนป่าที่เต็มไปด้วยการอินเทอร์แอคทีฟกับผู้ชม วิธีนี้จะทำให้เรื่องยังคงความสดใสและเล่นได้ทั้งความโรแมนติกและตลกร้ายในแบบที่คนรุ่นใหม่เข้าถึงได้

กลิ่นอายของความหึงหวงใน 'Othello' สามารถย้ายมาอยู่บนพื้นฐานของการสื่อสารออนไลน์ได้อย่างทรงพลัง ผมเคยคิดถึงการให้ไอโกเป็นตัวกลางที่ใช้แพลตฟอร์มและข้อความลวงเพื่อปลูกฝังความไม่ไว้วางใจ ไอเดียหนึ่งคือให้เหตุการณ์ทั้งหมดเกิดขึ้นในวงการศิลปะหรือวงการกีฬา ที่การเปลี่ยนแปลงสถานะและความสำเร็จของคนหนึ่งกลายเป็นชนวนให้เกิดข่าวลือ

การดัดแปลงควรเน้นที่วิธีข้อมูลถูกบิดเบือนไม่ใช่แค่คำพูดของคนสองคน ฉากที่เดสเดิโมนาถูกกล่าวหาอาจแสดงผ่านหน้าจอที่คนดูเห็นภาพตัดต่อถูกทำให้เอียงความจริง ส่วนโทนควรอบอุ่น-เย็นสลับเพื่อสะท้อนการสูญเสียความไว้วางใจและความอับอาย ผมอยากเห็นการให้ภาษาและท่าทางร่วมสมัยมากขึ้น เพื่อให้ผู้ชมรู้สึกว่าเหตุการณ์เหล่านี้อาจเกิดขึ้นรอบตัวเราได้ง่าย ๆ