Napakamot na lamang ng ulo si Mahalia nang dahil sa natamong pasa at sugat ni Jason mula kay Tatang Mayo, hinampas ito ni Tatang ng sagwan sa braso.
"Iyan kasi ang aga-agang mangtrip," Saad niya at pinatunog pa ang dila. "Sa lahat ba naman ng puwede mong pagtripan at sabihin, iyong buhok pa talaga ni Tatang Mayo ang pinansin—" "Teka Mahalia," Pagputol nito sa kaniyang sasabihin. "Anong buhok ang pinagsasabi mo? Kalbo si Tatang Mayo ah? Ang kinis pa nga ng ulo," Walang prenong saad nito, dahilan para masapo ni Mahalia ang kaniyang noo. Saan kaya ipinaglihi ang isang 'to? Masyadong matabil at matalas ang dila, minsan nga'y gusto niyang lagyan ng duck tape ang bibig nito para sa gayon ay manahimik. Daig pa ni Jason ang inahing manok kung pumutak, walang tigil—talaga namang magdamag. Marahan niyang dinutdot ng asa nito dahilan para ito ay mapangiwi. "Ang sakit Mahalia!" Atungal nito at bahagya pang tinapik ang kaniyang kamay. Si Jason ay kaniyang inismiran at sinabing, "Ang aga-aga mo kasing gumawa ng eksena. Halos kakatulog pa lang ni Tiyang Bebang nag-iingay ka na. Dapat lang sa 'yo 'yan," "Hindi ka man lang naawa sa 'kin?" Nanlalaki mga matang tanong nito sa kaniya, tila nagulat sa mga binitawan niyang salit. "Bakit naman ako maaawa sa 'yo? Kayang-kaya mo namang ilagan ang sagwan ni Tatang Mayo, ang sabihin mo naghahanap ka lang ng sakit ng katawan. Hay naku Jason, puro ka talaga kapilyohan kahit kailan..." Nangungunsomeng wika niya at napamewang. "Nagbiro ka na lang sa lasing at bagong gising, huwag lang sa kapit bahay nating makinang ang ulo." Dugtong niya na siyang kinabalikwas nito. Hindi makapaniwalang nakatitig sa kaniya si Jason, ang gulat nitong ekspresyon ay napalitan ng labis na tuwa at ang lapad-lapad din ng ngiti nito—abot langit kumbaga. "Grabe!" Singhal nito at maarteng nagpunas ng luha—kahit wala naman talaga. "Iba ka na talaga Mahalia! Dalawang araw lang akong nawala marunong ka ng mag-joke. Ganiyan ba talaga ako kagaling magtur—" "Akala ko inahing manok ang naririnig ko, ikaw pala 'yon." Pagputol ng pinsan niyang si Brandon sa sasabihin ni Jason. Si Brandon ay anak ng Tiya Bebang niya, mas natanda ito sa kaniya ng anim na taon at ito ay kaibigan din ni Jason. "Ang aga-aga parang pinagsakluban ng langit at lupa 'yang mukha mo," Sagot naman ni Jason pabalik at talagang dumila pa. "Kunti na lang Brandon magiging kamukha mo na ang bisugo," Dugtong pa nito at sa likuran niya ay nagtago. "Aba't—lintik ka!" Singhal ng pinsan niya, habang masamang nakatingin sa lalaking nasa kaniyang likuran. "Umalis ka nga sa likuran ni Mahalia! Baka mahawa pa 'yan sa sakit mo. May deperensya ka pa naman sa utak," Saad nitong muli, at imbes na mainsulto at lalo lamang lumakas ang tawa ni Jason. "Good influence kaya ako kay Mahalia, 'di ba?" Tanong nito sa kaniya at talagang pumwesto pa sa harapan niya. Mabilis naman siyang umiling bilang tugon sa tanong ni Jason, sanhi upang matawa ng malakas at mapapalakpak ang pinsan niyang si Brandon. "Kita mo na? Kahit si Mahalia itinatanggi ka," Pang-aasar pa nito kay Jason na kasalukoyang nakanguso. "Mahalia..." Pagtawag nito sa pangalan niya na may kasamang pagsinghot. "H-Hindi ba't magkaibigan tayo? bakit ganiyan ka—Aray!" Malakas nitong sigaw sa sakit. Paano ba naman kasi, binatukan ito ng pinsan niya. Hindi naman 'yon gaanong malakas, sadyang over acting lang ang kababata niyang 'to. "Para saan 'yon Brandon?" Hinarap nito ang pinsan niyang nagsasalin ng tubig sa baso. "O baka gusto mo Brenda na lang itawag ko sa 'yo? Tutal poging-pogi ka naman sa 'kin," Kumindat pa ito, dahilan para magsitayoan ang kaniyang mga balahibo. "Gutom yata 'tong kaibigan mo Mahalia," Binalingan siya ng tingin ng pinsan niyang si Brandon. "Pakainin mo na bago pa tuloyang lumala," Dugtong pa nito, at tinapik ng marahan ang balikat ni Jason. Mula sa kaniyang kinatatayu, kitang-kita niya ang pinagkaiba ng dalawang magkaibigan. Ang pinsan niyang si Brandon ay mayroong malapad na balikat, mas mababa ito ng kaunti kay Jason, at ang balat naman nito ay kayumanggi—dala siguro ng pagbababad sa dagat at araw. Samantalang si Jason naman ay mayroong golden brown skin, masyado rin itong matangkad, may angkop na pangangatawan, at higit sa lahat mayroon itong maliit na hugis pangil na balat sa batok. May sarili ng pamilya ang pinsan niyang 'to, minsan lang ito nagagawi rito sa bahay kung mayroon itong nais na ibigay pagkain man o gamit. Si Brandon ay may anak na, na siyang pamangkin niya naman—si Bea, tatlong taong gulang. "Simula ng bumukod ka kay Tyang Bebang ginaganyan mo na ako," Wika ni Jason na ani mo'y nagtatampo, talagang yumapos pa ito sa braso ni Brandon. Oo, tama, Brandon. Sa hindi malamang dahilan hindi niya makita ang sarili na tinatawag itong kuya, mabuti na lang din at hindi iyon big deal sa pinsan niya. Pero kahit na gano'n, kahit na hindi niya ito tinatawag na kuya ay malaki pa rin ang respeto niya rito. Lalo na't isa ito sa mga taong tumutulong sa kaniya para sustentuhan ang kaniyang pag-aaral, at lagi itong sa kanila ay nakaalalay. "Huwag mo ngang tinatawag na Tyang, ang Inay. Kadiri!" Umakto pang naduduwal ang pinsan niya. "Anong gusto mong itawag ko? Aling Bebang? Gusto mo lang na mahambalos ulit ako ng nanay mo e," Sikmat ni Jason at siya naman ang nilapitan. "Kadugo mo ba talaga ang bisugong 'to Mahalia? Maniniwala ako sa 'yo kung sasabihin mong hindi, na napulot lang si Brandon sa tae ng kalabaw. Sige na sabihin mo na, gisingin mo na ako sa bangongot na 'to..." Pagpupumilit nito. "Tanggapin mo na lang," Tugon ko na siyang kinabagsak balikat nito. "Tingnan mo? Kahit si Mahalia ayaw—" "Ako nga tinanggap ko na lang e," Dugtong niya pa, na siyang dahilan kung bakit bumuhaglit ng kakatawa si Jason."Hindi ako makakasama 'Nay. Kailangan ako ng mag-ina ko da bahay," Panimula ng kaniyang pinsan at tumayo. "Pasensya na 'Nay. Hayaan mo sa susunod babawi ako sa inyo ni Mahalia," Paghingi nito ng paumanhin at habang nakangiti ng alanganin.Nanlumo naman siya nang dahil sa sinabi ng pinsan, pero nauunawaan niya iyon at wala silang magagawa dahil may pamilya na ito. "Ano ka ba anak walang problema..." Tugon naman ng kaniyang tiyahin."Sus!" Matulis ang ngusong ingos naman ni Jason at tumayo. "Huwag kang mag-alala Tyang Bebang. Ako ang sasama sa inyo ni Mahalia,"Nagsalubong naman ang makakapal na kilay ng pinsan niyang si Brandon nang dahil sa sinabi nito. Hinarap nito si Jason habang nakatiim bagang, na siyang hindi niya maintindihan."Magtapat ka nga sa 'kin Jason," Seryosong saad ni Brandon."Ano?" Kunot noong tugon naman ni Jason. "Pinupormahan mo ba ang pinsan kong si Mahalia?" "Huh?!" Bulalas niya sa gulat.Nanlalaking mga matang tiningnan niya ang pinsang si Brandon, gayon din
"S-sandali—Ahh..." Iyan ang tanging salitang namutawi sa kaniyang labi ng may maramdamang mainit at basang bagay sa dungot ng kaniyang dibdib.Pabaling-baling ang kaniyang ulo, hindi siya mapakali sa kadahilanang ang nararamdamang init at kiliti ng kaniyang katawan ay labis-labis."Ohhh..." Muli niyang halinghing, ng ango mainit na bagay ay bumaba patungo sa kaniyang puson.Gustohin niya mang dumilat ay hindi niya magawa, may kung anong bagay na nakalapat sa kaniyang mga mata at ang bagay na iyon ang dahilan kung bakit nahihirapan siya."S-sino ka—ughh ohhh..." Muli niyang halinghing ng may maramdamang mainit na bagay na humahaplos sa labi ng kaniyang pagkababae.Ramdam niya ang bahagya niyong pamamasa, tanda na ang kamalayan niya ay nabuhay. Ang mainit na bagay na iyon ay marahang sinalat ang kaniyang pagkababae, na siyang umani ng halinghing mula sa kaniyang mga labi. Ang likod niya ay napaarko, nang mayroong kumurot at bahagyang humila sa naninigas niyang dungot. Umawang ang kani
Samantalang ang pinsan niya naman ay hindi makapaniwalang nakatingin sa kaniya at bagsak balikat pa. "Akala mo ah?" Pang-aasar ni Jason dito. "Baka nakakalimutan mong bff kami nito," Napangiwi siya ng siya ay inakbayan nito. Ang bigat ng braso!"Lumayas ka na nga rito Jason! Nahahawa sa kagagohan mo ang pinsan ko," Pagtatakwil ni Brandon dito."Bleh, ayaw ko nga..." Saad ni Jason at dumila. "Ikaw ang umalis. Bumalik ka na sa dagat—bisugo!" Pang-aasar nitong muli.Lihim siyang napangiti nang dahil sa pagbabangayan ng dalawa, para silang mga aso at pusa pero kahit gano'n ay matalik pa rin silang magkaibigan. Naiiling na naglakad siya papalayo sa kadahilanang aabotin na naman ng siyam-siyam ang dalawa, paniguradong mamaya pa sila matatapos sa pagtatalo—wala namang saysay ang sinasabi nila.Nagsimula ng magwalis sa munting sala si Mahalia, komportable na siyang gumalaw-galaw kahit walang gaanong ilaw at bukas ang pintuan sa kadahilanang may dalawang mapagkakatiwalaang lalaki na siyang k
Napakamot na lamang ng ulo si Mahalia nang dahil sa natamong pasa at sugat ni Jason mula kay Tatang Mayo, hinampas ito ni Tatang ng sagwan sa braso."Iyan kasi ang aga-agang mangtrip," Saad niya at pinatunog pa ang dila. "Sa lahat ba naman ng puwede mong pagtripan at sabihin, iyong buhok pa talaga ni Tatang Mayo ang pinansin—""Teka Mahalia," Pagputol nito sa kaniyang sasabihin. "Anong buhok ang pinagsasabi mo? Kalbo si Tatang Mayo ah? Ang kinis pa nga ng ulo," Walang prenong saad nito, dahilan para masapo ni Mahalia ang kaniyang noo.Saan kaya ipinaglihi ang isang 'to? Masyadong matabil at matalas ang dila, minsan nga'y gusto niyang lagyan ng duck tape ang bibig nito para sa gayon ay manahimik. Daig pa ni Jason ang inahing manok kung pumutak, walang tigil—talaga namang magdamag.Marahan niyang dinutdot ng asa nito dahilan para ito ay mapangiwi."Ang sakit Mahalia!" Atungal nito at bahagya pang tinapik ang kaniyang kamay.Si Jason ay kaniyang inismiran at sinabing, "Ang aga-aga mo kas
Napuno naman ng pag-aalala ang kaniyang dibdib nang dahil sa sinabi ng kaniyang tiyahin. Nasaan kaya ang isang 'yon? Madalas kasi si Jason sa bahay nila, kaya nakapagtataka na dalawang araw itong hindi nagpapakita. Hindi kaya umuwi ito ng Maynila? O baka naman pinagbantay ito ng baboyan? Nasan na kaya ang madaldal na kababata niyang 'yon? Napakamot na lamang siya ng ulo at muling nagpatuloy sa pagkain. Pagkaraan ng ilang sandali ay natapos na rin sila ng kaniyang tiyahin, nauna nanitong pumanhik samantalang siya naman ay ang nagsimula ng magligpit ng kanilang kinainan."Magndang umaga Pilipinas," Nakangiting saad niya kasabay ng malakas na pagtilaok ng manok, tanda na umaga na—madaling araw pala.Maliit lamang ang bahay ng Tiya Bebang niya, pero kahit gano'n kompleto naman ang mga gamit. Mayroong dalawang kwarto, kusina, banyo, at mayroon pang may kalawakang sala. Sa pagkakatanda niya'y rent to own ang tawag dito, kung tama siya. Habang naghuhugas ng pinggan ay marahang umiindayog a
Mabilis na napabalikwas si Mahalia mula sa pagkakahiga ng makaramdam ng mainit na hininga sa kaniyang leeg. Iyon ay kaniyang hinawakan at mabilis na napalinga-linga sa paligid, ngunit wala siyang ibang nakita kundi purong kadiliman lamang.Taas baba ang kaniyang balikat, siya ay kinilabutan ng tumama sa kaniyang mukha ang malamig na simoy ng hangin. Dagli siyang tumayo at isinarado ang munting kahoy na bintana ng kaniyang kuwarto, at kalauna'y lumabas upang uminom ng tubig.Mukhang hindi na naman siya makakatulog."Oh Mahalia, ang aga mo naman yatang nagising?" Gulat na tanong sa kaniya ng kaniyang tiyahin na si Bebang. "Mano po Tyang," Saad niya at dito ay nagmano."Kaawaan ka ng Diyos," Rinig niyang usal nito. "Gusto mo ba ng kape? Ipagtitimpla kita,"Mabilis naman siyang umiling at ginawaran ito ng masuyong ngiti. Kahit kailan talaga ang tiyang niya, masyadong maaalalahanin. E, siya nga itong galing pa ng trabaho at hindi pa nakakapagpahinga."Hindi na po kailangan Tyang. Ako na p