TEACHER DAHLIA

Naglalakad na mag-isa habang tinatahak ni Dahlia ang daan ng kanilang magulo at maruming kalye upang pumunta sa kaniyang ama. Sanay na ito sa may pagkamahaba-habang lakaran dahil wala naman itong pamasahe papunta roon.Nakangiti at maayos ang pananamit ni Dahlia dahil sa iniregalo ng kaniyang amang si Gregorio sa kaniya noon. Gusto niyang makita siya nitong maayos kahit na nakatira lamang siya sa iskwater area.Ilan pa'ng minuto ang lumipas nang matapat na siya sa isang malaki at magarang gate. Dahil kilala siya ng bawat nakabantay na guard doon, kusa siya nitong pinapapasok. Palagi niyang nararamdaman ang excite sa tuwing pupunta siya sa mansyon ng ama dahil makikita niya na naman ito."Dahlia, hija. Mabuti't nakarating ka nang maayos," sabi ng ama ni Dahlia na si Gregorio nang salubungin siya nito ng yakap at halik sa pisngi. "Teka, anong sinakyan mo?" tanong pa nito. Hindi nakaimik si Dahlia at tanging isang ngiti ang ibinato sa kaniyang ama. "Hmm... Naglakad ka na naman?"Unti-unt

Naglalaba si Dahlia ng kaniyang mga damit ngunit dinig na dinig niya ang halinghing at tawanan ng kaniyang ina at ng kasama nitong lalaki sa loob ng kwarto. Alam niyang masama 'yon para sa kaniya na isang musmos na bata ngunit wala siyang magawa. Mas inintindi na lang nito ang ginagawa nang mapatingin naman siya sa aleng huminto sa unahan niya. "Dahlia, nariyan ba yung nanay mo?" tanong nito sa kaniya."Nasa loob po. Busy e," tugon ni Dahlia. Napatango na lang ang ale dahil naintindihan kaagad nito ang ibig sabihin niya."Naku! Ano ba 'yang nanay mo. Matagal ng hindi nagbabayad ng utang sa tindahan ko. Mahigit isang libo na. Pakisabi na lang sa kaniya, ha?" pagpapaalala ng ale. Tumango at ngumiti na lang si Dahlia bilang tugon. "Tch! Dapat kasi bayad muna bago landi," Dinig ni Dahlia na sabi ng ale nang makaalis ito. Huminga na lang siya nang malalim at saka muling itinuon ang ginagawa.Mahigit dalawang oras ang iginugol niya sa paglalaba at sa wakas ay natapos na rin ito. Kasalukuyan

"Masarap ba ang mga pagkain, Dahlia?" tanong ni Gregorio sa kaniyang anak. Ngumiti nang napalakalapad si Dahlia at saka tumango bilang tugon. "Alam mo, luto 'yan ng tita Abella mo. Magaling talaga magluto 'yan," sabi pa ni Greg. Tinignan naman ni Dahlia si Abella na tipid at seryoso ang pagkakangiti sa kaniyang ama."Of course, for my husband and for my family, dapat ko lang pasarapin ang luto," sabi naman ni Abella saka natawa. Samantala, nang tignan naman ni Dahlia ang dalawa niyang kapatid, napairap na lang sa kaniya si Sonia, samantalang pinanlakihan lang siya ng mata ni Semir. Alam niyang ayaw pa rin siyang makita ng mga ito dahil anak lamang siya sa labas.Tuloy lang sila sa pagkain ng hapunan nang tignan naman ni Abella ang asawa niyang si Gregorio. Namumuo ang galit sa kaniyang loob dahil mas iniintindi pa nito ang anak niya sa labas kumpara sa dalawa nilang anak. Palihim na lang siyang napakuyom ng kamao, dahil bukod sa pangyayaring ito, naaalala niya ang mga pinag-aawayan ni

Nang mawala na ang mga putukan ng baril mula sa labas, unti-unti nang tinanggal ni Dahlia ang mga kamay niya sa pagkakatakip mula sa kaniyang tainga. Gusto niyang tignan kung ano ang nangyari. Gusto niyang makita ang kaniyang ama kung napaano ito.Unti-unti niyang binuksan ang cabinet na tinataguan niya upang sumilip. Natatakot siya baka muling magkaputukan ulit. Ngunit sa mumunting espasyo pa lang na kaniyang nabubuksan, nakita na lang niyang bigla sina Abella at mga kapatid niyang sina Sonia at Semir kasama ang lalaking nakaitim na suot. Tila ba kasama ito ng mga umatake sa kanila.Nakita niyang tinutulungan ang mag-iina ng lalaking 'yon. Nang titigan ni Dahlia ang lalaki, tinandaan niya ang mukha nito. Alam niyang isa ito sa mga lalaking sumugod sa mansyon. Lumabas ang mga ito sa pintuan mula sa kusina na tila ba'y tumatakas. Isang malaking palaisipan kay Dahlia kung sino ang lalaking 'yon. Bakit niya tinutulungan ang mag-iina at bakit sila biglang sumugod sa mansyon ng kaniyang am

Labing-walong taon ang lumipas sa buhay ni Dahlia at gayundin sa kaniyang edad. Kasalukuyan siyang nag-aaral sa kolehiyo. Nag-aaral siya upang matupad ang kaniyang propesyon balang araw. Ang maging isang ganap na guro. Nagtatrabaho rin si Dahlia upang may panggastos at pang-tuition sa kaniyang pinapasukan. Hindi siya umaasa sa kaniyang ina at hindi na siya dapat pang umasang tutulungan siya nito.Matapos ang kaniyang huling klase, kaagad siyang sumakay ng jeep para makauwi sa kanila. Pagkababa ay ilang minuto siyang naglakad bago nakauwi nang tuluyan. Pagkapasok niya sa bahay, nakita na naman niya ang mga nakakalat na bote sa mesa at sahig. Alam niyang nagdala na naman ang kaniyang ina ng bisita niya. Iniligpit ni Dahlia ang mga kalat bago niya maisipang mag-iwan ng pagkaing binili niya at kaunting pera para sa ina. Palagi na niya itong ginagawa simula ng kumita na siya ng pera.Pagtapos niya ring magbihis at lagyan ng bandage ang kaliwang kamay niya, kaagad na siy